Yazdır

1.1.1        İsrail

Kredi faizleri düşük olmakla birlikte, bankacılık işlemleri için talep edilen masraf ve komisyonlar yüksektir. Para yatırmak ve çekmek ücrete tabidir (örneğin ABD Doları hesabından para çekmek % 0,8 komisyona tabidir). Yabancılar, bankaların sadece özel yetki almış şubelerinde hesap açtırabilmektedir. Banka şubeleri genellikle Pazartesi, Çarşamba ve Cuma günleri 08:3012:30 arası; Pazar, Salı ve Perşembe günleri ise 08:3012:30 / 16:0018:00 saatleri arasında çalışmaktadır. Çalışma saatleri bankalara ve şubelere göre değişiklik göstermektedir. Ancak bütün İsrail şirketlerinde olduğu gibi Cuma öğleden sonra ve Cumartesi günleri bütün bankaların bütün şubeleri kapalıdır.

Para basımı, bankalardan gelen mevduat karşılıklarının kabulü, devlete geçici avans verilmesi, kamu borçlarının idaresi gibi temel görevlerinin yanı sıra, ticari bankaların likidite oranlarının denetlenmesi ve bankaların avans hacimlerinin düzenlenmesi gibi görevleri de yürüten İsrail Merkez Bankası (http://www.bankisrael.gov.il/firsteng.htm), ülkede bankacılık işlemlerinin düzenlenmesi ve denetlenmesinden sorumlu tek yetkili kuruluştur.

İsrail’in bankacılık sistemi oldukça gelişmiş olup; en büyük 5 bankacılık grubu (Hapoalim, Leumi, Israel Discount, Mizrahi ve First International) sektörün toplam varlıklarının, kredilerinin ve mevduatlarının % 95’inden fazlasını oluşturmakta; ve ilk iki grup pazarın %

60’ına hakim bulunmaktadır. Ancak bankalar sigorta işlemleri yapamamakta, emeklilik fonu işlemlerini ise sınırlı biçimde gerçekleştirebilmektedir.

1990’lı yılların sonuna kadar mali düzenlemelerin eksikliğinden faydalanan bankacılık sektörünün sermaye ve döviz piyasalarındaki liberalleşme hareketinden etkilenmesi sonucu yabancı bankalar da piyasaya ilgi göstermeye başlamıştır. 2004 yılı ortası itibarıyla İsrail’de Yabancı Bankalar Birliği’ne kayıtlı yabancı banka sayısı 9’dur.

Bankaların uyguladıkları kredi faizleri genellikle düşük iken, bankacılık işlemleri için talep edilen masraf ve komisyonlar bir hayli yüksektir. Bankalara para yatırmak ve bankadan para çekmek ücrete tabidir (örneğin ABD $ hesabından para çekmek % 0,8 komisyona tabidir). İsrail vatandaşı olmayan kişiler, bankaların sadece özel yetki almış şubelerinde hesap açtırabilmektedir.

1997’den bu yana birçok birleşme ve satın almanın yaşandığı sigortacılık sektörünün çoğu beş büyük grubun (Migdal, Clal Insurance, Harel, Phoenix ve Menora) hakimiyeti altındadır. Sektördeki kartel benzeri oluşumun önüne geçmek amacıyla İsrail Maliye Bakanlığı çeşitli önlemler almıştır.

1953 yılında kurulan Tel Aviv Borsası’nın (TASE) temel özelliği; kayıtlı şirket sayısının fazlalığı, sermayenin azlığı ve düşük işlem hacmidir. 1983 ve 1993 yıllarında ortaya çıkan borsa krizlerinin ardından azalan güven, 1999 yılında küresel piyasalardaki hareketlilikle birlikte yeniden artmıştır. 2005 yılı sonu itibarıyla TASE’nin günlük işlem hacmi 200 Milyon Dolar olmakla beraber, kayıtlı şirket sayısı 584’tür. (T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi İsrail Ülke Raporu 2009, 19)